Om hun werk goed te kunnen doen, hebben beveiligers bepaalde bevoegdheden en taken. Zo krijgen ze vaak toegang tot plekken die voor anderen verboden zijn en wordt ervan hen verwacht dat ze optreden in situaties die niet-gekwalificeerde mensen liever uit de weg gaan. Waar een beveiligingsmedewerker wel of niet toe bevoegd is, is echter niet voor iedereen altijd even duidelijk. Een vraag die wel eens gesteld wordt, is bijvoorbeeld of een beveiliger verdachte personen zomaar mag fouilleren?
Wat is fouilleren?
Om de vraag of een beveiliger mag fouilleren te beantwoorden, moet eerst vastgesteld worden wat precies de betekenis is van de term ‘fouilleren’. In algemene zin wordt ermee bedoeld dat een persoon zowel in, op als onder de kleding als op het lichaam mag worden gecontroleerd. In aanvulling daarop mogen ook de eventuele bagage of het eventuele voertuig van de gefouilleerde worden doorzocht.
Er wordt onderscheid gemaakt tussen twee verschillende vormen van fouillering, namelijk de veiligheidsfouillering en de gerechtelijke fouillering. Een gerechtelijke fouillering mag alleen door een politieambtenaar worden gedaan. Het doel ervan is het onderzoeken van een verdachte van een nog te plegen of al gepleegd misdrijf op bewijsmaterialen en verboden voorwerpen of stoffen.
Voor beveiligers is het dus alleen toegestaan om een veiligheidsfouillering te verrichten. Dit wordt ook wel een privaatrechtelijke oppervlakkige veiligheidsfouillering of POV genoemd. Een beveiliger dient hierbij altijd objectief en steekproefsgewijs te werk te gaan.
Wanneer mag een beveiliger fouilleren?
Een beveiliger mag weliswaar veiligheidsfouilleringen uitvoeren, maar is daarbij gebonden aan beperkingen. Zo is hij of zij hier alleen onder bepaalde omstandigheden toe bevoegd. De bevoegdheid om te mogen fouilleren moet als zodanig vermeld staan in de regels of voorschriften van een bedrijf of zijn vastgelegd binnen het privaatrecht. Het privaatrecht heeft betrekking op de rechtsregels die te maken hebben met geschillen die burgers en bedrijven onderling of met elkaar kunnen hebben.
Beveiligers zijn onder andere bevoegd om te fouilleren als onderdeel van een toegangscontrole. Bijvoorbeeld wanneer het supporters van een voetbalwedstrijd of bezoekers van een groot openbaar evenement betreft. Als een beveiligingsmedewerker bij een evenement alleen een beperkte visitatie mag uitvoeren, is het niet toegestaan om een uitgebreidere veiligheidsfouillering te doen.
De regels en richtlijnen voor fouilleren
Beveiligingspersoneel heeft uitsluitend de bevoegdheid tot fouillering wanneer dit duidelijk gecommuniceerd wordt. Hiervan is sprake indien deze bevoegdheid in dergelijke bewoordingen in de bedrijfsregels of -voorschriften is opgenomen. Alle voorkomende beveiligingstaken, de aard van de werkzaamheden en de bijkomende verplichtingen die voor particuliere beveiligers gelden, zijn vastgelegd in de Wet particuliere beveiligingsorganisaties en recherchebureaus (Wpbr).
De beveiliger moet dus altijd een mandaat hebben om een veiligheidsfouillering uit te mogen voeren. Maar ook als het om het fouilleren zelf gaat, zijn beveiligers aan regels gebonden. Zo moet de doorzoeking met de nodige discretie worden uitgevoerd. Dat betekent dat bepaalde procedures dienen te worden gevolgd en dat de rechten van de gefouilleerde persoon strikt in acht moeten worden genomen.
Werken als beveiliger?
Houd onze veiligheid jou ook bezig, kom dan werken bij Connect Security.
Bekijk vacatures →Bij voorkeur vindt het onderzoek dan ook plaats in een aparte en daartoe bestemde ruimte. Met name bij snelle en algemene veiligheidsfouilleringen is dit echter geen vereiste en ook niet altijd mogelijk. Bijvoorbeeld in geval van toegangscontroles bij evenementen of wanneer de doorzoeking gebeurt op het terrein van een bedrijf. Een veiligheidsfouillering mag ook nooit langer duren dan strikt noodzakelijk is.
De procedure van fouilleren
Een van de rechten die degene die wordt gefouilleerd heeft, is dat wordt uitgelegd waarom dit gebeurt. Jij moet voordat de fouillering plaatsvindt dan ook door de beveiliger op de hoogte worden gesteld. Deze geeft daarbij tevens aan uit welke handelingen de fouilleringsprocedure zal bestaan.
Wanneer er sprake is van een privaatrechtelijke oppervlakkige veiligheidsfouillering moet degene die gefouilleerd gaat worden bovendien altijd eerst om toestemming worden gevraagd. Het hieraan meewerken gebeurt namelijk op vrijwillige basis, zodat je dit altijd mag weigeren. Indien het een controle bij de toegangspoort van een sportwedstrijd, muziekfestival of ander evenement betreft, mag je in dat geval dan wel de toegang worden ontzegd. Het weigeren van een veiligheidsfouillering is dus niet zonder consequenties.
Een ander punt is dat het fouilleren altijd door een beveiliger van hetzelfde geslacht als de gefouilleerde dient te worden verricht. Een vrouwelijke beveiliger mag dus alleen vrouwen fouilleren, en een mannelijke beveiliger alleen mannen. Verder moet de beveiligingsmedewerker de persoon die is gefouilleerd na afloop direct en op dat moment informeren over de resultaten van de veiligheidsfouillering.
Wat is het verschil tussen fouilleren en visiteren?
Fouilleren wordt nogal eens verward met of gelijkgesteld aan visiteren. Zowel een visitatie- als fouilleringsprocedure is er weliswaar op gericht om iemand te onderzoeken, maar er bestaan enkele belangrijke verschillen tussen de beide doorzoekingsmethodes.
Een fouillering is namelijk het controleren van zowel de kleding als het lichaam van een persoon. Daarmee gaat deze procedure een stuk verder dan wat bij visiteren gebeurt. Een controle onder de kleding of op het lichaam is bij een visitatie namelijk niet toegestaan.
Visiteren houdt het onderzoeken van persoonlijke bezittingen in. Je kunt onder meer denken aan handtassen, rugzakken, boodschappentassen, heuptasjes en koffers. Dergelijke bezittingen worden ook bij een fouilleringsprocedure wel doorzocht, maar zijn bij een visitatie de enige zaken die mogen worden gecontroleerd.
Het doel van visiteren kan bijvoorbeeld zijn om vast te stellen dat iemand geen bedrijfsgoederen of andere eigendommen meeneemt. Dit kunnen artikelen of producten uit een winkel of eigendommen van een bedrijf betreffen, maar ook voorwerpen van een bouwplaats, bouwlocatie of ander terrein.
Net als bij een veiligheidsfouillering dient de beveiliger bij een visitatie bepaalde voorschriften in acht te nemen. Het visiteren van persoonlijke bezittingen gebeurt bijvoorbeeld eveneens vrijwillig. Dat betekent dat jij zelf bepaalt of je dit toestaat, en er dus vooraf toestemming voor moet worden gegeven. Iemand die gevraagd wordt om mee te werken aan een visitatie heeft dus altijd het recht om dat te weigeren.
En ook bij visiteren geldt dat beveiligers dit alleen mogen doen indien de bevoegdheid daartoe expliciet is vastgelegd in de bedrijfsregels en het doel ervan duidelijk gecommuniceerd wordt.
Consequenties van onjuist fouilleren
Zowel bij een visitatie als een fouillering is het van het grootste belang dat een beveiliger de procedures correct naleeft. Want wanneer deze niet in overeenstemming met de voorschriften en richtlijnen te werk gaat, kan dat vervelende consequenties hebben. Beveiligers moeten zich daarom altijd zorgvuldig houden aan de regels en richtlijnen die voor veiligheidsfouilleringen gelden.
Wordt er niet volgens de regels gefouilleerd? Vindt de veiligheidsfouillering niet op discrete wijze plaats en zijn er grenzen overschreden? Of houdt de beveiliger zich in andere opzichten niet aan zijn of haar bevoegdheden en voorschriften? Dan kan er sprake zijn van een strafbaar feit of een gepleegd misdrijf. Als zoiets gebeurt, kan dat de beveiliger of zelfs het beveiligingsbedrijf als geheel in een kwaad daglicht stellen.
Wanneer een beveiliger iemand fouilleert terwijl hij of zij daartoe niet bevoegd is, kan dat tevens gevolgen hebben voor een eventuele strafzaak tegen de gefouilleerde. Zelfs indien deze bijvoorbeeld iets gestolen heeft en dit bij de fouillering wordt vastgesteld, zal de verdachte dan niet vervolgd kunnen worden. Dit komt doordat de beveiliger onrechtmatig heeft gehandeld. De verdachte had namelijk niet op deze manier mogen worden onderzocht, maar had na aanhouding moeten worden overgedragen aan de politie voor een gerechtelijke fouillering.
De rol van de particuliere beveiliger
Bij de beveiliging van personen en het bewaken van goederen, eigendommen en objecten is een belangrijke rol weggelegd voor particuliere beveiligers. De mensen aan wie dit beveiligingswerk is toevertrouwd, dienen zich onder alle omstandigheden bewust te zijn van de procedures en voorschriften die daarvoor zijn opgesteld.
Hoewel dit natuurlijk in elke situatie geldt, is het extra belangrijk wanneer men een veiligheidsfouillering of visitatie uitvoert. Wie zich laat fouilleren of visiteren, moet er namelijk op kunnen vertrouwen dat de wettelijke richtlijnen worden nageleefd en dat de beveiliger zijn of haar werk op de juiste wijze uitvoert.
Beveiligers dienen daarom altijd te handelen in overstemming met de bedrijfsregels en met de procedures en bepalingen in de wet voor particuliere beveiligingsorganisaties en recherchebureaus (Wpbr). Algemeen kan worden gesteld dat een beveiliger in alle gevallen professioneel en respectvol moet omgaan met degenen die zij fouilleren of visiteren.
Hoe kan ik een beveiliger worden?
Wil je werken in de particuliere beveiliging? Dan moet je het mbo-diploma Beveiliger niveau 2 op zak hebben en het beveiligingsexamen van de Stichting Vakbekwaamheid Particuliere Beveiligingsorganisaties (SVPB) succesvol hebben afgelegd. De SVPB geeft daarnaast ook certificaten uit voor beveiligers die zich willen specialiseren in bepaalde beveiligingssectoren, zoals winkelsurveillance, havenbeveiliging of museumbeveiliging.
Ook met alle benodigde diploma’s en eventuele aanvullende certificaten op zak, ben je er echter nog niet helemaal. Wie een baan in de beveiliging wil, dient namelijk ook een screening van de officiële screeningsautoriteit Justis te ondergaan. Blijkt daaruit dat je niet in aanraking bent geweest met de politie, geen gevangenis- of taakstraf hebt gehad en ook op andere punten een brandschoon verleden hebt? Dan krijg je toestemming om bij een beveiligingsbedrijf te gaan werken.
Als je aan alle bovenstaande eisen voldoet, nodigen we je graag uit om bij ons te solliciteren. Connect Security voert beveiliging door het hele land uit, variërend van het bewaken van bouwplaatsen en haventerreinen tot het beveiligen van overheidsgebouwen en personen. Kijk op Werken bij Connect Security voor al onze actuele vacatures. Of neem contact op en stuur ons een open sollicitatie om jouw carrière als beveiliger te beginnen. Wij zijn altijd op zoek naar gekwalificeerd en gemotiveerd personeel.
