Grijze pas beveiliging: wat is het en waarom is het belangrijk?

Beveiligers zijn in de regel herkenbaar aan hun uniform en dragen doorgaans ook een embleem op een van de revers van hun jasje. Die herkenbaarheid is van groot belang. De zichtbare aanwezigheid van een beveiliger heeft namelijk een afschrikwekkende werking op mensen met minder goede bedoelingen. En mocht er toch een situatie ontstaan waarbij ingrijpen nodig is, dan is duidelijk wie verantwoordelijk is voor de beveiliging. Het kunnen herkennen van beveiligers is verder wenselijk, omdat ze vaak ook als aanspreekpunt fungeren of een hostessfunctie hebben.

Oppervlakkige herkenbaarheid alleen is in de praktijk echter niet voldoende. Daarom dient elke beveiliger tijdens zijn of haar werk tevens in het bezit te zijn van een specifiek legitimatiebewijs. Deze zogeheten beveiligingspas wordt uitsluitend afgegeven aan beveiligers. De beveiligingspas is bedoeld als identificatiedocument en moet op elk redelijk verzoek om zich te legitimeren door een beveiliger worden getoond. Er bestaan verschillende soorten beveiligingspassen. De grijze pas moet men standaard op zak hebben bij het uitvoeren van algemene beveiligingswerkzaamheden. Het is dan ook het meest gangbare legitimatiebewijs voor beveiligers.

Grijze beveiligingspas: wat is het en wie heeft er een nodig?

Omdat de functie beveiliger een beschermd beroep is, is het dragen van een pas voor medewerkers die in de beveiliging werken verplicht. Er bestaan echter diverse soorten beveiliging, zoals objectbeveiliging en evenementenbeveiliging. De grijze pas is het officiële bewijs voor mensen die particuliere beveiligingswerkzaamheden verrichten. U herkent de beveiligingspas aan de grijze onder- en bovenbalken op de voorkant. Aan de achterzijde is alleen een grijze bovenbalk aangebracht.

De grijze pas geeft beveiligers onder meer bevoegdheid tot het beveiligen van winkels, ziekenhuizen en andere gebouwen en de beveiliging van sportwedstrijden, festivals en overige evenementen. Daarmee is het een algemene pas voor standaard beveiligingswerkzaamheden. In een aantal van deze sectoren mag men overigens ook zonder grijze pas beveiliging uitvoeren. De beveiliger dient dan uiteraard wel te beschikken over een voor zijn of haar werkgebied geschikte pas en opleiding.

Verschillende kleuren beveiligingspassen

Naast de grijze pas bestaan er nog diverse andere beveiligingspassen. Deze onderscheiden zich eveneens door hun kleur. Zo kan een beveiliger in plaats van het grijze legitimatiebewijs een oranje of blauwe pas voor beveiliging bij zich dragen. Daarmee kunnen wel minder soorten beveiliging worden uitgevoerd. Het beveiligen van gebouwen is zonder grijze pas bijvoorbeeld niet mogelijk. Elke kleur staat dus voor bepaalde beveiligingswerkzaamheden of voor een bepaald niveau. Beveiligers in opleiding die stage lopen en nog geen diploma hebben, maken gebruik van een tijdelijke groene pas voor beveiliging.

Maar ook met het diploma op zak, mag een beveiliger niet zomaar elke beveiligingspas dragen. Er worden aan beveiligers namelijk specifieke opleidingseisen gesteld. Daarom moeten ze tevens over aanvullende certificaten beschikken. Welke dat zijn, is afhankelijk van het werkgebied waarbinnen een beveiliger actief is.

Zo hebben beveiligers in het uitgaansleven het Diploma Horecaportier van de Stichting Vakbekwaamheid Horeca (SVH) nodig. Een beveiliger in een voetbalstadion moet het certificaat Voetbalsteward van de Koninklijke Nederlandse Voetbalbond (KNVB) halen.

Een beveiligingspas wordt overigens niet alleen verstrekt op basis van de beveiligingsdiploma’s en -certificaten die een beveiliger heeft. Wat uiteindelijk de grootste rol speelt, is namelijk het type beveiliging dat wordt verricht door de beveiligingsorganisatie waarvoor de beveiliger werkt.

De grijze beveiligingspas: eisen, aanvraag en geldigheid

Om in het bezit te komen van een grijze pas voor in de beveiliging, moet aan een aantal voorwaarden worden voldaan. Vanzelfsprekend heeft iemand die particuliere beveiligingswerkzaamheden wil verrichten de juiste opleiding nodig. Een van de belangrijkste eisen om het grijze legitimatiebewijs te mogen dragen, is daarom dat men het certificaat Beveiliger behaald heeft.

Voor het behalen van dit diploma moet minimaal de opleiding Beveiliger 2 aan het mbo zijn gevolgd. Verder dient een speciaal examen te worden afgelegd bij de Stichting Vakbekwaamheid Particuliere Beveiligingsorganisaties (SVPB). Vakken die bij dit beveiligingsexamen aan bod komen zijn onder meer Wet- en Regelgeving en Waarnemen en Veiligheid.

Het SVPB- en mbo-certificaat voor de opleiding Beveiliger horen bij elkaar en vormen één diploma. Mensen die beveiliger willen worden, moeten dus kunnen aantonen dat ze in het bezit zijn van beide diploma’s.

Daarnaast moet iemand voor het uitvoeren van reguliere beveiligingswerkzaamheden ook aan bepaalde andere eisen voldoen. Deze zijn vastgelegd in de Wet particuliere beveiligingsorganisaties en recherchebureaus (Wpbr). Het gaat dan om persoonlijke eigenschappen, waaronder betrouwbaarheid en integriteit. Zo mag een beveiliger de voorgaande vier tot acht jaar niet zijn veroordeeld tot een geldboete, taakstraf of onvoorwaardelijke of voorwaardelijke gevangenisstraf.

De grijze pas wordt door de afdeling Korpscheftaken van de politie verstrekt. Om vast te stellen of een beveiliger voor het legitimatiebewijs in aanmerking komt, vindt een betrouwbaarheidsonderzoek plaats door middel van een screening. Indien iemand niet aan de voorwaarden voldoet, wordt de aanvraag voor de grijze beveiligingspas afgewezen. Officiële veroordelingen en strafbeschikkingen zijn echter niet de enige zaken die de afdeling Korpscheftaken laat meewegen bij het al dan niet verlenen van toestemming.

Er mogen namelijk ook geen andere aanwijzingen zijn dat men ongeschikt is voor het verrichten van beveiligingswerkzaamheden. Het kan dan bijvoorbeeld gaan om een proces-verbaal waaruit geen veroordeling volgde of een geseponeerde strafzaak. En als er redenen zijn om aan te nemen dat de beveiliger voor wie de pas bestemd is contacten heeft in het criminele circuit, komt deze evenmin door de screening.

Zijn er geen bezwaren en geeft de afdeling Korpscheftaken toestemming? Dan kan de beveiliger de grijze pas drie jaar lang gebruiken. Maximaal drie maanden voor het verlopen van het legitimatiebewijs, dient een nieuwe aanvraag bij de politie te worden ingediend. Er zal dan opnieuw een uitgebreid antecedentenonderzoek plaatsvinden om vast te stellen of de beveiliger nog steeds aan alle eisen en kwalificaties voldoet.

De screening voor een beveiligingspas staat overigens los van die voor de Verklaring Omtrent Gedrag (VOG). Een VOG is voor beveiligers weliswaar ook verplicht, maar is een momentopname. Dit betekent dat een VOG geen bepaalde geldigheidsduur heeft. Het bedrijf waarvoor men werkt, kan in principe dus altijd een nieuwe VOG verlangen.

Bovendien moeten beveiligers in opleiding die stage lopen vooraf een VOG bij het stagebedrijf overleggen. Zij beschikken op dat moment dus nog niet over een beveiligingsdiploma. De aanvraag voor een grijze pas voor in de beveiliging mag zoals vermeld pas worden ingediend nadat het diploma Beveiliger behaald is.

Een ander verschil is dat een beveiliger niet zelf een grijze pas kan aanvragen. Dat is namelijk de taak van het beveiligingsbedrijf of het recherchebureau waarvoor men werkzaam is of stageloopt. Een VOG-aanvraag gebeurt wel op persoonlijke titel. Afgezien daarvan is een VOG uiteraard in meerdere sectoren verplicht of gewenst, en niet uitsluitend bedoeld voor beveiligers.

Kosten van de grijze beveiligingspas

Aan het aanvragen van het grijze legitimatiebewijs zijn kosten verbonden. Dit bedrag wordt vastgesteld door de gemeente. De kosten kunnen al naar gelang de vestigingsplaats van het beveiligingsbedrijf dus wisselen. Het minimumbedrag voor een grijze pas is 86 euro. Voor het verlenen van toestemming betaalt men 60 euro en de afgifte kosten van de pas zelf zijn 26 euro. Bij deze bedragen is de btw inbegrepen.

Uniformen en paspoortdetails

Behalve aan een beveiligingspas, is een beveiliger te herkennen aan zijn of haar uniform. Voor deze uniformen gelden meerdere eisen. Zo dient het voorzien te zijn van het V-embleem. Dit is het officieel door de overheid verplicht gestelde embleem voor personen die particuliere beveiligingswerkzaamheden uitvoeren. Beveiligers zijn herkenbaar aan hun uniform dat zorgvuldig is geaccrediteerd door Justis om te voldoen aan strikte regelgeving. Uniformen mogen niet lijken op politie-uniformen en moeten duidelijke herkenningstekens van de beveiligingsorganisatie bevatten zonder aanpassingen. Het is essentieel dat deze uniformen niet aangepast worden, om eenduidigheid en professionaliteit binnen de beveiligingsbranche te waarborgen.

Overige regels voor uniformen van beveiligers zijn:

• Ze moeten een herkenningsteken van de beveiligingsorganisatie hebben.
• Logo’s en bedrijfsemblemen mogen niet overeenkomen met politiesymbolen.
• Het overhemd en de aanvullende kleding moeten duidelijk te onderscheiden zijn van die van de politie.

Op het legitimatiebewijs dat een beveiliger op verzoek moet tonen, staan diverse gegevens. Zo is op de pas een foto van de pashouder aangebracht, en wordt ook zijn of haar volledige naam vermeld. Tot de andere informatie op een beveiligingspas behoren het telefoonnummer en de geboortedatum van de beveiliger, de geldigheidsdata van de pas en het Nederlands Dienst nummer van de pashouder. Het ND-nummer is een vergunningsnummer en wordt bij het uitgeven van de pas toegekend door de screeningsdienst Justis. In het nummer is het jaartal van de aanvraag verwerkt.

Aan de achterzijde van de pas is te vinden binnen welke beperking de pashouder zijn of haar beveiligingswerkzaamheden mag verrichten. Eventuele beperkingen zijn bepaald in artikel 13, lid 3 van de Regeling particuliere beveiligingsorganisaties en recherchebureaus (RPBR). Grijze passen en andere beveiligingspassen hebben de afmeting van een creditcard, zodat ze gemakkelijk zijn op te bergen in een portemonnee of telefoonhoesje.

Intrekking van de beveiligingspas

Wanneer een beveiliger door de screening is gekomen en een legitimatiebewijs heeft ontvangen, betekent dit niet dat hij of zij er drie jaar lang van verzekerd is pashouder te blijven. Tijdens de geldigheidsduur van een grijze pas behoudt de afdeling Korpscheftaken van de politie-eenheid die de pas heeft afgegeven zich namelijk het recht voor om deze in te trekken. Dit doet men niet zomaar, en er moet dus wel een goede aanleiding voor zijn.

Redenen voor de politie om een beveiligingspas in te trekken zijn bijvoorbeeld:

• Misdrijf
• Mishandeling
• Vernieling
• Rijden onder invloed

Het openen van een strafrechtelijk onderzoek is al voldoende voor intrekking van het grijze legitimatiebewijs. De beveiliger in kwestie hoeft dan ook nog niet veroordeeld te zijn om het recht op het dragen van de pas te verliezen.

De beveiliger en het bedrijf waarvoor deze werkt, worden van het voornemen tot intrekking schriftelijk op de hoogte gesteld. De precieze reden voor het intrekken van de pas wordt alleen in de brief aan de beveiliger bekendgemaakt. Wanneer de brief is ontvangen, moet zo snel mogelijk een bezwaarschrift worden ingediend bij de afdeling Korpscheftaken die als afzender vermeld staat. Het is aan te raden hiervoor een juridisch specialist in de arm te nemen.

In de periode tussen de bekendmaking van het voornemen en het uiteindelijke besluit mag de beveiliger blijven werken. Als het besluit eenmaal is genomen en negatief voor de beveiliger uitpakt, kan via de rechter bezwaar worden gemaakt. Op dat moment mogen geen beveiligingswerkzaamheden meer worden uitgevoerd. De beveiliger wacht dan meestal ontslag en kan vanwege het negatieve besluit van de afdeling Korpscheftaken ook niet meer als beveiliger worden ingezet.

Het intrekken van de grijze pas gebeurt overigens ook om andere redenen. Zo vindt het tevens plaats als de desbetreffende beveiliger niet langer in de beveiliging werkt. De verantwoordelijkheid voor intrekking ligt in dat geval bij het recherchebureau of de beveiligingsorganisatie waar de beveiliger in dienst was. Het legitimatiebewijs moet bij het beëindigen van de beveiligingswerkzaamheden worden overgedragen aan de korpschef. Indien dat niet gebeurt, kan het bedrijf een boete voor dit plichtsverzuim krijgen.

Veelgestelde vragen over de grijze beveiligingspas

Is een beveiligingspas hetzelfde als een vergunning?

Nee, een beveiligingspas staat daar los van en is enkel en alleen een legitimatiebewijs. Om die reden moet het tijdens beveiligingswerkzaamheden altijd mee worden genomen en bij een redelijk verzoek kunnen worden getoond aan degene die erom vraagt. Wie een zelfstandige particuliere beveiligingsorganisatie wil opzetten, heeft daarvoor ook nog een tweede vergunning nodig. Deze aparte vergunning moet worden aangevraagd bij het Ministerie van Justitie en Veiligheid.

Heeft een zzp’er een vergunning van het ministerie nodig?

Als iemand beveiligingswerkzaamheden als zzp’er wil gaan verrichten, heeft deze onder bepaalde omstandigheden de voornoemde aparte vergunning nodig. Dit is het geval wanneer men niet voor een beveiligingsbedrijf of recherchebureau actief is, maar als zelfstandige. Indien een zzp’er voor een bedrijf werkt, draagt hij of zij het uniform en insigne van dit bedrijf. Is dat niet zo? Dan is de zzp’er voor de wet een zelfstandige particuliere beveiligingsorganisatie.

Moet een zzp’er in de beveiliging zelf een pas aanvragen?

Ook in dit geval ligt het eraan of de zzp’er zich laat inhuren door een beveiligingsbedrijf of recherchebureau, of als zelfstandige beveiligingswerkzaamheden uitvoert. Als zelfstandige in de beveiliging dient een zzp’er zowel over een vergunning als beveiligingspas te beschikken. Valt de zzp’er onder de verantwoordelijkheid van een beveiligingsorganisatie? Dan moet de pas worden aangevraagd door deze organisatie.

Welke instantie is verantwoordelijk voor de uitgifte van de grijze pas?

Grijze en andere kleuren beveiligingspassen worden door de afdeling Korpscheftaken van de politie verstrekt.

Hoelang duurt het voordat een pas wordt afgegeven?

De periode tussen het aanvragen van een beveiligingspas en de ontvangst ervan bedraagt enkele weken. De maximale wachttijd is acht weken.

Is een beveiligingspas persoonlijk?

Een beveiligingspas staat altijd op naam van de beveiliger en is in zoverre dus strikt persoonlijk. Dat betekent echter niet dat beveiligers zelf een aanvraag mogen indienen voor een pas. Dit moet worden gedaan door het beveiligingsbedrijf of het recherchebureau waarvoor men werkt, en het legitimatiebewijs blijft dan ook altijd aan dit bedrijf of bureau verbonden. Daardoor kan een beveiliger die voor een andere beveiligingsorganisatie gaat werken zijn of haar pas niet meenemen.

Onder welke wet valt een recherchebureau of beveiligingsbedrijf?

Voor recherchebureaus en beveiligingsbedrijven geldt de Wet particuliere beveiligingsorganisaties en recherchebureaus (Wpbr). Hierin zijn onder meer ook de eisen voor beveiligers en particuliere beveiligingsorganisaties vastgelegd.

Overige beveiligingspassen

De grijze pas is bestemd voor het verrichten van alle reguliere beveiligingswerkzaamheden. Wie alleen specifiek beveiligingswerk doet, moet over een andere pas beschikken. Net als het grijze legitimatiebewijs dient dit op elk redelijk verzoek getoond te worden. Alles bij elkaar zijn er naast de grijze pas vier kleuren beveiligingspassen, namelijk:

• Groen
• Blauw
• Oranje
• Geel

Groene beveiligingspas

Wanneer beveiligers in opleiding zijn, komen ze in aanmerking voor een groene pas. Een van de voorwaarden bij een groene pas voor beveiliging is dat de pashouder op het moment van aanvragen een opleiding voor het diploma Beveiliging volgt. De groene beveiligingspas is dus bedoeld voor nieuwe beveiligers. Op basis hiervan kunnen ze stage lopen bij een beveiligingsbedrijf en ervaring opdoen in de praktijk. Een groene beveiligingspas wordt na 12 maanden weer ingetrokken en kan niet worden verlengd. Stageperiodes in de beveiliging duren enkele weken tot enkele maanden, zodat de beperkte geldigheidsduur van de pas voor de aspirant-beveiligers of het bedrijf waarbij ze stage lopen doorgaans geen problemen oplevert.

Blauwe beveiligingspas

Event Security Officers en mensen die werkzaam zijn als beveiliger in de horeca, moeten in het bezit zijn van een blauwe beveiligingspas. Het blauwe legitimatiebewijs is speciaal bestemd voor beveiligers die in dienst zijn van een beveiligingsorganisatie met een beperkte vergunning. Hieronder vallen bijvoorbeeld persoonsbeveiliging bij evenementen, festival- en eventsecurity in algemene zin en werk als portier bij een club, concertzaal of café. Omdat de blauwe pas een beperking kent, mag men hiermee geen reguliere beveiligingswerkzaamheden verrichten.

Oranje beveiligingspas

Voor de oranje pas geldt eveneens een beperking, want deze wordt uitsluitend gebruikt door beveiligers in de voetbalwereld. Daarbij wordt geen onderscheid gemaakt tussen amateurvoetbal en betaald voetbal. Stewards dienen dus in beide gevallen te beschikken over een oranje beveiligingspas. Tot de taken van voetbalstewards behoren het voor, tijdens en na de wedstrijd beveiligen van het stadion en de omgeving. Dit doen zij door toe te zien op de veiligheid en op te treden bij wangedrag en gevaarlijke situaties. In de praktijk zijn houders van een oranje beveiligingspas verder onder andere verantwoordelijk voor bezoekerscontroles, het doorverwijzen van het publiek naar de juiste tribune of het juiste vak en de begeleiding en beveiliging van de supporters van de uitspelende club.

Gele beveiligingspas

Het gele legitimatiebewijs is het officiële identificatiebewijs voor particuliere rechercheurs. Mensen die dit werk verrichten worden ook wel privédetectives genoemd. Er is een diploma Particulier Onderzoeker van de Stichting Vakbekwaamheid Particuliere Beveiligingsorganisaties voor nodig om particulier rechercheur te kunnen worden. Iemand die niet in het bezit is van dit certificaat zal dan ook geen gele beveiligingspas krijgen. Het diploma Particulier Onderzoeker is een speciaal diploma, dat wordt afgegeven door de Europese Unie.

Particuliere rechercheurs worden ingeschakeld bij zaken waar de politie weinig mee kan, meestal omdat er geen verdachten in beeld zijn. Enkele voorbeelden daarvan zijn een verdenking van diefstal door werknemers binnen een bedrijf en een vermissing waarbij de politie geen aanleiding ziet om uit te gaan van een strafbaar feit. Een particuliere rechercheur met een gele beveiligingspas heeft echter geen bijzondere bevoegdheden en moet zich te allen tijde houden aan de algemene wet- en regelgeving.